ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΚΑΡΠΙΑΙΟΥ ΣΩΛΗΝΑ
Παθοφυσιολογία
Ο καρπιαίος σωλήνας είναι ένας στενός και ανελαστικός χώρος στην αρχή της παλάμης. Τα τοιχώματα και η βάση του δημιουργούνται από τα οστάρια του καρπού, ενώ από πάνω καλύπτεται από τον εγκάρσιο σύνδεσμο. Δια μέσου του καρπιαίου σωλήνος περνούν στην πορεία τους προς την παλάμη 9 τένοντες (4 επι πολής και 4 εν τω βάθει καμπτήρες των δαχτύλων και ο μακρός καμπτήρας του αντίχειρος) και το μέσο νεύρο. Το μέσο νεύρο είναι υπεύθυνο για την αισθητικότητα της μισής παλάμης (από τον αντίχειρα ως το μέσο ή, μερικές φορές, το μισό παράμεσο δάχτυλο) και για την ηλεκτροδότηση των περισσότερων μικρών μυών της παλάμης. 
Αν για κάποιο λόγο αυξηθεί η πίεση μέσα στο στενό και ανελαστικό χώρο του καρπιαίου σωλήνος ή μειωθεί ο χωρος, το μέσο νεύρο παγιδεύεται (μπλοκάρει) και δεν μπορεί να ολισθήσει (γλιστρήσει) πάνω-κάτω και δεξιά-αριστερά κατά τη διάρκεια των κινήσεων του καρπού και των δαχτύλων. Αυτή η ολίσθηση είναι απολύτως απαραίτητη για τη φυσιολογική λειτουργία του μέσου νεύρου, γιατί εξασφαλίζει την αιμάτωσή του από τα μικρά αιμοφόρα αγγεία, που το περιβάλλουν. Όταν, λοιπόν, το μέσο νεύρο παγιδευτεί, η αιμάτωσή του περιορίζεται σε πολύ μεγάλο βαθμό και το νεύρο "αρρωσταίνει" και δεν μπορεί να εκτελέσει τις φυσιολογικές του λειτουργίες (δηλαδή τον έλεγχο της αίσθησης της μισής παλάμης και της ηλεκτροδότησης των μικρών μυών της παλάμης για να κάνουν τις κινήσεις). Η συνέπεια είναι η εμφάνιση αιμωδιών (μουδιάσματα) και πόνων (συνήθως καυσαλγίες) στην περιοχή της παλάμης, που καλύπτεται από το μέσο νεύρο. Ενώ, σε προχωρημένο στάδιο προκαλέίται μυϊκή αδυναμία και, σταδιακά, ατροφία των μικρών μυών της παλάμης. Αυτά είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα.
Διαφορική διάγνωση
Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι τα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα μπορεί να υπάρχουν και σε περίπτωση αυχενικής ριζίτιδας, λόγω κήλης αυχενικού μεσοσπονδυλίου δίσκου , καθώς και σε σύνδρομο θωρακικής εξόδου. Πρέπει, λοιπόν, πάντοτε να ξεκαθαρίζεται κατά την εξέταση αν τα συμπτώματα του ασθενούς οφείλονται πραγματικά και μόνο σε σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα ή αν συνυπάρχουν και αυχενική ριζίτιδα ή σύνδρομο θωρακικής εξόδου (double crush syndrome: πίεση του νεύρου σε δύο επίπεδα) ή αν δεν υπάρχει καθόλου σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και τα συμπτώματα οφείλονται αποκλειστικά σε αυχενική ριζίτιδα ή σύνδρομο θωρακικής εξόδου. Αν συνυπάρχουν (double crush syndrome) αυχενική ριζίτιδα ή σύνδρομο θωρακικής εξόδου, πρέπει να αντιμετωπιστούν πρώτα αυτά (κεντρικότερη βλάβη του νεύρου) και μετά το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα (περιφερικότερη βλάβη του νεύρου). Διαφορετικά, η θεραπεία (ακόμη και η χειρουργική) μπορεί να αποτύχει. Γι'αυτό, είναι απολύτως απαραίτητο για μια επιτυχημένη θεραπεία να γίνει πολύ λεπτομερής εξέταση.
Φυσικοθεραπευτική αντιμετώπιση
Τα τελευταία χρόνια αποδείχθηκε, σύμφωνα με μεγάλες έρευνες (evidence based therapy), ότι εξειδικευμένες θεραπευτικές τεχνικές από ειδικό φυσικοθεραπευτή χεριού (hand therapist) μπορούν να φέρουν πολύ καλά αποτελέσματα σε ασθενείς με σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα χωρίς χειρουργική επέμβαση. Προϋπόθεση είναι τα συμπτώματα του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα να μην είναι πολύ προχωρημένα, δηλαδή οι ασθενείς να έχουν μόνο αιμωδίες (μουδιάσματα) ή, και, πόνο (καυσαλγία), αλλά όχι μυϊκή αδυναμία (δηλαδή να μην τους πέφτουν αντικείμενα από το χέρι, να μπορούν να χειριστούν εργαλεία στις καθημερινές δουλειές τους).
Η εξειδικευμένη θεραπεία (ειδική φυσικοθεραπεία χεριού), που εφαρμόζω, προσπαθεί να αντιμετωπίσει την αιτία του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα, δηλαδή την πολύ αυξημένη πίεση μέσα στον καρπιαίο σωλήνα και το μπλοκάρισμα του μέσου νεύρου από τους 9 καμπτήρες τένοντες, που οδηγεί σε διακοπή της φυσιολογικής του αιμάτωσης. Περιλαμβάνει:
1) Εφαρμογή ειδικού νάρθηκα, είτε κατασκευασμένου από θερμοπλαστικό υλικό , που πλάθεται πάνω στο χέρι του ασθενούς (ο καλύτερος δυνατός νάρθηκας), είτε αγορασμένου από ορθοπεδικά είδη (πηχεοκαρπικός νάρθηκας με μεταλλικό έλασμα). Ο νάρθηκας πρέπει να φοριέται οπωσδήποτε στον ύπνο, αλλά και αρκετές ώρες μέσα στην ημέρα, αν είναι δυνατόν, για να διατηρεί τον καρπό σε τέτοια θέση, ώστε να μειώνεται σημαντικά η πίεση στο μέσο νεύρο μέσα στον καρπιαίο σωλήνα. Αυτό είναι απολύτως απαραίτητη προϋπόθεση για μια επιτυχημένη θεραπεία του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα.
Νάρθηκας εμπορίου (prefabricated splint)
Ειδικά κατασκευασμένος νάρθηκας (custom made splint)
2) Ασκήσεις κινητοποίησης των τενόντων (tendon gliding exercises) και ασκήσεις ολίσθησης του μέσου νεύρου (nerve gliding exercises) μέσα στον καρπιαίο σωλήνα. Ο σκοπός αυτής της θεραπευτικής τεχνικής είναι να να γλιστρήσουν οι τένοντες μακριά από το μέσο νεύρο και το μέσο νεύρο μακριά από τους τένοντες μέσα στον πολύ στενό χώρο του καρπιαίου σωλήνα.
Συνολικά με αυτές τις ειδικές τεχνικές φυσικοθεραπείας χεριού εξασφαλίζω ότι το μέσο νεύρο θα ξεμπλοκάρει από την πίεση των τενόντων, θα κινηθεί ελεύθερα μέσα στον καρπιαίο σωλήνα και, επομένως, θα αιματωθεί φυσιολογικά. Έτσι, αντιμετωπίζονται οι αιτίες του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα και τα συμπτώματα (πόνος, μούδιασμα) εξαφανίζονται οριστικά.
Αν, όμως, διαπιστώσω κατά την αναλυτική εξέταση του (της) ασθενούς ότι συνυπάρχει πίεση του νεύρου και στον αυχένα (κήλη δίσκου στον αυχένα) ή στη θωρακική έξοδο (σύνδρομο θωρακικής εξόδου), τότε εφαρμόζω επιπλέον και τις αντίστοιχες ασκήσεις για την αποσυμπίεση του νεύρου και εκεί, όπως τα περιγράφω αναλυτικά στα αντίστοιχα άρθρα, που μπορείτε να διαβάσετε στο site.
Αυτήν την εξειδικευμένη θεραπευτική διαδικασία (αποσυμπίεση του μέσου νεύρου) έχω εφαρμόσει επί 25 χρόνια με απόλυτη επιτυχία σε πολλές εκατοντάδες ασθενείς.
Η θεραπεία στο σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα με τις ειδικές ασκήσεις μπορεί να εφαρμοστεί και εξ'αποστάσεως με τηλε-φυσικοθεραπεία σε βιντεοσυνομιλία 1 περίπου ώρας μέσω skype., κατά την οποία εξετάζω αναλυτικά τον (την) ασθενή και του (της) δείχνω με κάθε λεπτομέρεια αυτά που χρειάζεται να κάνει.
Για να οργανωθεί σωστά η τηλε-συνεδρία και να επιτύχουμε το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα από την εξ"αποστάσεως θεραπεία, κάνουμε τα εξής:
Ζητώ από τον (την) ασθενή να μου στείλει ηλεκτρονικά φωτογραφίες από τα πορίσματα των εξετάσεων, που τυχόν έχει κάνει, και ένα σύντομο ιστορικό του προβλήματος: πότε και πως ξεκίνησε το πρόβλημα, τι συμπτώματα έχει, πότε τα έχει (στον ύπνο, στο πρωινό ξύπνημα, μέσα στην ημέρα, στο γραφείο, σε κινήσεις, σε ακινησία), πως βελτιώνονται ή επιδεινώνονται αυτά και ποιου τύπου θεραπείες έχει δοκιμάσει προηγουμένως και με τι αποτελέσματα.
Έχω τη συνεργάτιδά μου μαζί μου κατά τη διάρκεια της βιντεοσυνομιλίας, ώστε να γυρίζει γύρω μου με την κάμερα και να μπορεί να δει ο (η) ασθενής πάρα πολύ καθαρά ό,τι δείχνω και εξηγώ.
Του (της) ζητώ να έχει κι εκείνος (-η) δεύτερο άτομο κοντά του (της) για να κρατάει την κάμερα υπολογιστή ή το λάπτοπ ή το τάμπλετ ή το κινητό μέσα από το οποίο θα τον (την) βλέπω, ώστε να γυρίζει γύρω του (της) σύμφωνα με τις οδηγίες μου, για να μπορώ να βλέπω πάρα πολύ καθαρά και κατά την εξέταση με τις ειδικές διαγνωστικές κινήσεις (κλινικά τεστ), που ζητώ να κάνει, και στη συνέχεια το πως εκτελεί τις ασκήσεις, που του (της) δείχνουμε.
Στην αναλυτική εξέταση μέσω της κάμερας και έχοντας συνυπολογίσει το ιστορικό, τα συμπτώματα και τα πορίσματα των εξετάσεων του (της) ασθενούς ξεκαθαρίζω οριστικά αν πρόκειται για απλό σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα ή αν συνυπάρχει και κήλη δίσκου στον αυχένα ή σύνδρομο θωρακικής εξόδου.
Στη συνέχεια δείχνω αναλυτικότατα μπροστά στην κάμερα κάποιες (εξειδικεύονται ανάλογα με το πρόβλημα) από τις ειδικές ασκήσεις, που απαιτούνται για την αποκατάσταση και ζητώ από τον (την) ασθενή να τις επαναλάβει μια μια για να σιγουρευτώ ότι τις κατάλαβε.
Όλη τη βιντεοσυνομιλία την κρατάει ο (η) ασθενής σε βίντεο στο skype για να τη βλέπει όσες φορές θέλει και να θυμάται τι ακριβώς του (της) έδειξα.
Στο τέλος κάθε συνεδρίας στέλνω στο e-mail του (της) ασθενούς τις ασκήσεις σε αρχείο με φωτογραφίες και οδηγίες για να τις εκτυπώσει σε χαρτιά ή και σε μορφή video.
Μετά από λίγες ημέρες κανονίζουμε μικρότερης διάρκειας βιντεοσυνομιλία για να επανεξετάσω τον (την) ασθενή, να σιγουρευτώ ότι εκτελεί σωστά τις ασκήσεις και να του (της) λύσω την όποια απορία του (της) έχει γεννηθεί κατά την εκτέλεσή τους.
Τις επόμενες ημέρες επικοινωνούμε τηλεφωνικά, ή μέσω viber ή messenger ή με e-mail για να συμβουλεύω, διορθώνω, καθοδηγώ ως την πλήρη αποκατάσταση του συνδρόμου καρπιαίου σωλήνα.
Το κόστος της αποκατάστασης είναι συνολικά 80 ευρώ, αν πρόκειται για "απλό" σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα και καλύπτει 2 online συνεδρίες, αποστολή των ασκήσεων σε μορφή video και σε αρχείο στο e-mail και παρακολούθηση του (της) ασθενούς με συνεχή επικοινωνία για καθοδήγηση, διορθώσεις και συμβουλές για 1,5 μήνα περίπου, αλλά αυξάνεται στα 150 ευρώ συνολικά αν συνυπάρχει και πίεση του νεύρου στον αυχένα ή στη θωρακική έξοδο, γιατί σε αυτή την περίπτωση χρειαζόμαστε 4 online συνεδρίες και μεγαλύτερο χρόνο παρακολούθησης.
Στο βίντεο https://www.youtube.com/watch?v=sjXmNXy9WYY στο κανάλι μου στο YouTube μπορείτε να δείτε και να ακούσετε παραστατικά όλη την ανάλυση για το σύνδρομο καρπιαίου σωλήνα.
